Kruistocht in spijkerbroek (2006)

Verhaal

De vijftienjarige Dolf gebruikt een prototype van een tijdmachine - om een 0-1 verlies tegen België bij het Europees Kampioenschap voetbal voor junioren ongedaan te maken in het Speyer Football Stadium - en belandt tegen zijn wil in de middeleeuwen. Hij wordt neergeslagen door overvallers, maar wordt gered door de mooie en stoere Jenne. Zij maakt deel uit van een kinderkruistocht: achtduizend kinderen op weg naar Jeruzalem om de stad te bevrijden van de Arabieren. Dolf helpt de kinderen de verschrikkelijke bergen te trotseren, infectieziekten te overwinnen en rovende ridders te bevechten. Langzaamaan begint Dolf zich te realiseren dat het echte gevaar niet schuilt achter de volgende bergtop, maar dat het gevaar in de kruistocht zelf zit. Dolf verdenkt de charismatische leider van de kruistocht, vader Anselmus, ervan hem in te zetten als een pion in zijn verschrikkelijke plannen....

Cast

Joe Flynn (Dolf Vega), Stephanie Leonidas (Jenne), Emily Watson (Mary Vega, Dolfs moeder), Robert Timmins (Nicolaas), Michael Culkin (Dom Anselmus),Jake Kedge (Carolus), Benno Fürmann (Dom Thaddeus), Janieck van de Polder (Pepin), Jan Decleir (Count of Rottweil), Jack Wouterse (bakker van Rottweil), Alexander De'Ath (Hubert), Oliver Hoare, Amy Jenkins (Maria), Udo Kier (Dr. Lawrence), Ulli Kinalzik, Herbert Knaup (Carlo Bennatti), Lajos Kovács (Knight Romhild), Ryan Nelson (Gilles), Wesley Nelson (Matthew), Chris Roebuck (Gijs), Josse De Pauw

Ontstaan

Thea Beckman ontving in 1974 de Gouden Griffel voor Kruistocht In Spijkerbroek en in 1976 de Europese prijs voor het beste historische jeugdboek. Het werk was in 2003 aan zijn vijftigste druk toe. Thea Beckman (Rotterdam, 23 juli 1923) overleed op 5 mei 2004. Met de verfilming bemoeide ze zich niet, want ze vond zelf dat ze geen verstand had van films. Thea Beckmann las de eerste versie van het filmscript. Zij was het niet eens met de naamsverandering van Dolf in Jesse. Ook dat hij een wees was, crimineel en in Amerika woonachtig, viel niet in goede aarde. Die werden daarop teruggedraaid. Twee Belgen, ingebracht door de Belgische coproducent, brachten de mystiek in het verhaal. Ze voegden personages toe, gaven Dolf een kwetsbaarder karakter.Thea Beckman heeft het definitieve scenario niet meer gezien.Het kleine koninkje Carolus kwam net als in het boek te sterven, maar het testpubliek in Nederland en Amerika kon dat lastig verteren, dus werd hij weer op de been geholpen.De reden waarom de film eindigt bij de tocht op het strand bij Genua is een toevallige. Van de 24 pagina's die Reed Burnsteen had gefaxt, waren de laatste vijf niet aangekomen. Maar deze bijzondere geste van het toeval is erin gehouden. In de film krijgt Dolf een vriendin, een iPod en een mobieltje. Het boek is een en toen en toen-verhaal, voor de film moesten de personages een ontwikkeling doormaken. Om de spanning te verhogen is er ook een nieuwe structuur aangebracht, waarin ook het heden af en toe voorkomt. De aanleiding voor de tijdreis is in de film een verloren voetbalwedstrijd, die Dolf stiekem over wil doen. En waar Dolf in het boek gedurende zijn avontuur nauwelijks verandert, besteedt de film aandacht aan zijn emotionele ontwikkeling. Ook is het tijdreizen in de film een aanslag op het lichaam. De pillen daartegen raken tijdens Dolfs lange reis op. De film is een coproductie met Duitsland, Hongarije, Luxemburg, Engeland en België. Het budget van 10,5 miljoen euro werd bijeengebracht door The Kasander Film Company in Nederland (12%), Inuit Pictures uit Duitsland (28%), Marmont in België (25%), Kasander Production Ltd in Engeland (14%), Focus Film in Hongarije (11%), Delux in Luxemburg (10%). De financiering was lastig. Er is van maar liefst vier verschillende Europese belastingmaatregelen gebruik gemaakt. Uit Nederland en Amerika stapten twee risicodragende financiers in. Het is puzzelen om in cast en crew de nationaliteiten te verdelen. In totaal waren er vijfhonderd mensen bij de opnamen betrokken. Nederlands geld afkomstig van de Nederlandse producent Kees Kasander, van The Kasander Film Company. Nederlandse fondsen: Nederlands Fonds voor de Film en Rotterdamse Fonds voor de Film en Audiovisuele Media. De hele film zou in Hongarije opgenomen kunnen worden, maar contractueel waren de makers verplicht ook stukken in Kroatië, Duitsland en België te draaien. Er werd gewerkt met een basis van 300 kinderen. Op 18 juni 2005 startten in Dresden, Duitsland de opnamen. Andere opnamen tussen 25 juli ? 28 september 2005 op diverse locaties in onder andere Duitsland, Luxemburg en Spanje. Debuut van Joe Flynn (23), die drie jaar op de toneelschool in Londen zat toen hij gecast werd voor de film.Jack Wouterse en Jan Decleir spelen gastrollen, waarmee ze korter dan een minuut in beeld komen. Door het Hongaarse geld is heel even Lajos Kovács te zien en de Duitsers leverden Udo Kier. Kristin Scott Thomas was geïnteresseerd in de moederrol, maar liet daarna niets meer van zich horen. De distributie is in handen van Inspire Pictures. International Sales: Celsius Entertainment (UK).Wereldpremière op zondag 12 november 2006 in Pathé Schouwburgplein Rotterdam om 14.30 uur. Op 22 november 2006 verscheen een 3D avonturenspel voor de pc waarbij de speler in de schoenen van Dolf staat. Je moet daarin allerlei problemen oplossen die je als aanvoerder van de Middeleeuwse kinderkruistocht tegenkomt. In zes totaal verschillende levels help je zoveel mogelijk kinderen van je eigen leeftijd om veilig in de havenstad Genua aan te komen. Je zorgt ervoor dat ze niet door slavenhandelaren ontvoerd worden of terecht komen in een onzinnige oorlog. Gewapend met kennis uit de 21e eeuw leer je van alles over de Middeleeuwen en de Kruistochten.De film draaide in de openingsweek in 107 bioscoopzalen in de originele versie en in 24 in de Nederlandse.

Facts

De film kreeg van het NICAM de bijzondere Kijkwijzer-classificatie van negen jaar. Die classificatie bestaat officieel niet, maar zij vindt de ondergrensleeftijd van zes jaar te jong, terwijl met twaal jaar een grote groep kinderen onnodig buitengesloten wordt.Opvallende Nike en Mars productplacering.De steden Rottweil en Spiers komen grotendeels uit de computer.

Pers

BJ in Veronica Magazine van 11 november 2006: ?(?) Het acteerwerk is in alle opzichten uitsteked (?) Met recht een superspannende film voor jong en oud.? Marlous van Merkenstein in 'Zone030': "(...) Joe Flynn heeft van nature een ietwat klunzige, maar lieve uitstraling. Hierdoor vertolkt hij op overtuigene wijze Dolf zoals Beckman hem vast ook voor ogen had toen zij het boek schreef. Het is hartverwarmend te zien hoe hij zich ontwikkelt van onwetende en naïeve jongen tot heroïsche leider. Hoewel de machteloosheid overheerst, zit de film bovendien vol subtiele, grappige en lieve scènes. (...) waarbij het boek je eigen inbeeldingsvermogen in deze Middeleeuwse lijdenstocht te kort schiet, worden de indrukken van het avontuur tijdens de film op ontroerende wijze overgebracht (...) een succesvolle en aangrijpende boekverfilming."Jos van der Burg in 'Het Parool' van 15 november 2006: "(...) De digitale beelden van kastelen en landschappen doen soms wel erg sterk aan computers denken, zodat ze de geloofwaardigheid aantasten. Ook begrijpen we niet dat Dolfs moeder de hele film in onzekerheid verkeert over het lot van haar zoon, terwijl ze een middeleeuws prentenboek heeft gevonden waarin Dolfs complete avontuur staat opgetekend. De vrouw moet de afloop van het verhaal dus al kennen. Tegen al die tekortkomingen staan genoeg pluspunten. Er wordt zoals altijd in films van Sombogaart (Abeltje, De Tweeling) uitstekend geacteerd. Ook bevat de tien miljoen euro kostende film, die opgenomen werd in Duitsland, België, Luxemburg en aan de Kroatische kust, schitterende landschapsbeelden. En het belangrijkste: we wanen ons soms echt in de middeleeuwen. KRUISTOCHT IN SPIJKERBROEK is geen verpletterende, maar wel een mooie tijdreis." Pauline Kleijer in 'de Volkskrant' van 16 november 2006: "(...) geen soepele film. De montage hapert, alsof pas na lang soebatten tot een eindversie werd besloten. Het scenario kent veel haast en weinig verdieping, waardoor een aantal personages nauwelijks uit de verf komt. Als om die naden weg te werken, werd de film vervolgens dichtgeplamuurd met muziek. Dat je met elf miljoen euro geen wonderen kunt verrichten, blijkt uit de massacènes en de Middeleeuwse decors, die wel heel duidelijk uit de computer komen. Het is des te knapper dat de film op veel andere punten wél overtuigt, te beginnen bij de acteurs, die - jong en oud - geknipt zijn voor hyun rollen. Dat is misschien wel het belangrijkste: KRUISTOCHT IN EEN SPIJKERBROEK heeft een held waar je graag in gelooft."

Prijzen

Binnen tien dagen waren al 100.000 bezoekers geteld: Gouden Film. Op 11 januari 2007 kreeg de film een Platina Film (400.000 bezoekers).Twee Gouden Kalveren 2007: beste lange speelfilm en beste montage (Herman P. Koerts).

Casting

Sharon Howard-Field

Filmuziek

Jurre Haanstra, Ozark Henry

Camera

Reinier van Brummelen

Montage

Herman P. Koerts

ProdDesign

Hubert Pouille

Kostuums

Andrea Flesch, Kaat Tilley

Bioszalen

131 bij première

Kleur

Kleur

Co-productie

Nederlands-Duits-Hongaars-Luxemburgs-Brits-Belgische co-productie

Boxoffice

De film startte fantastisch in de Nederlandse bioscopen. Met een Box Office cijfer van bijna ? 400.000 (exclusief woensdag 15 november ruim ? 350.000) en een bezoekersaantal van bijna 60.000 werd de film de best bezochte film van het afgelopen weekend. De film kwam dan ook binnen op nr 1 van de Top 20 van best bezochte films. In jaren trok een Nederlandse familiefilm in het eerste weekend niet zoveel bezoekers*. Opmerkelijk omdat geen sprake is van een vakantieperiode. Bovendien geeft een uitbreng in de dure weken voor Sinterklaas meestal een rustiger start te zien. *Vergelijkbare openingsweekenden van zeer succesvolle familiefilms geven de volgende BO cijfers: Kruimeltje ? 235.000, Pietje Bell ? 207.000, Pietje Bell 2 ? 227.000, Minoes ? 178.000, Kameleon ? 271.250, Zoop in Afrika ? 184.193 en Afblijven ? 287.637.De film ging overigens eerder in België in première dan in Nederland. In België in de voormiddag van 15 november, in Nederland in de namiddag.