Ja zuster, nee zuster (2002)

Verhaal

Buurman Boordevol ergert zich mateloos aan het lawaai dat de bewoners van Rusthuis Klivia maken. Regelmatig sleept hij Zuster Klivia, Jet, de Ingenieur en Bertus en Bobby voor de rechter om ze het huis uit te zetten, maar steeds zijn ze hem te slim af. Met de komst van inbreker Gerrit keren zijn kansen. Zuster Klivia neemt hem op in haar rusthuis omdat hij beterschap belooft, maar als vervolgens bij Buurman Boordevol wordt ingebroken, is Gerrit de belangrijkste verdachte. Gerrit slaat op de vlucht en laat de bewoners van Rusthuis Klivia verslagen achter. Eén van de uitvindingen van de ingenieur zorgt ervoor dat buurman Boordevol van een verbitterde oude man verandert in een gastvrije, aardige buur. Ook de relatie met zijn oude vriend, Wouter, verandert hierdoor ingrijpend. Tot het moment waarop het magische middel is uitgewerkt en Buurman Boordevol weer in zijn oude rol dreigt te vervallen. Ondertussen is Gerrit dankzij Opa in Rusthuis Klivia wedergekeerd. Wat is buurman Boordevols volgende zet?

Cast

Loes Luca (zuster Klivia), Paul R. Kooij (buurman Boordevol), Tjitske Reidinga (Jet), Waldemar Torenstra (Gerrit), Beppe Costa (ingenieur), Edo Brunner (Bertus), Lennart Vader (Bobby), Frits Lambrechts (opa), Olga Zuiderhoek (rechter), Paul de Leeuw (Wouter), Trudie Lute, Raymonde de Kuyper, Trudie de Jong (Trudie's), Arjan Ederveen (choreograaf), Pierre van Duijl (Griek), Guus Dam, Joep Onderdelinden (agenten), Ad Knippels (SRV wagen baas), Koos van der Knaap (griffier); Han van Eijck (zangstem Waldemar Torenstra)

Ontstaan

Verfilming van de gelijknamige tv-serie uit de jaren 1960. De serie, met in de hoofdrollen Hetty Blok, Leen Jongewaard en Wim Sonneveld, trok elke maand miljoenen kijkers en werd in 1967 onderscheiden met een Televizierring. Een deel van het succes was te danken aan de liedjes van componist Harry Bannink, zoals M'n opa, Wilt U een stekkie van de fuchsia, De kat van Ome Willem, Op de step en Bello. Het RO-theater uit Rotterdam bracht in 2000 Ja zuster, nee zuster met veel succes op de planken bracht. Frank Houtappels, die ook het toneelstuk op papier zette, schreef een volledig nieuw filmscenario. Net zoals op de planken geeft Loes Luca gestalte aan Zuster Klivia en speelt Paul Kooij Buurman Boordevol. De financiering van de film heeft geprofiteerd van de belastingvoordelen voor filminvesteerders. Met hulp van FINE BV werd de commanditaire vennootschap Ja Zuster Nee Zuster opgezet. Budget: 5 miljoen gulden, waarvan 4,4 CV financiering. De opnamen van de muzikale komedie Ja Zuster, Nee Zuster - met vele liedjes uit de tv-serie - waren gepland van zaterdag 8 september tot en met maandag 5 november 2001, voornamelijk in de studio op het Amsterdamse Stork-terrein. Zowel koningin Juliana (3d-foto in de rechtzaal) als prinses Beatrix met haar Willem Alexander (doop op tv en bezoek) komen in de film voor. De film speelt in 1967. Waldemar Torenstra (1974) speelde Gerrits rol, maar zong hem niet, omdat hij door toneelbezigheden daarvoor geen tijd had. Hij playbackte de zangpartijen, die werden ingezongen door Han van Eijck, die velen zullen kennen van het eerste Big Brother-themalied 'Leef'. Opmerkelijk is dat van deze musical ook een karaoke-versie werd uitgebracht. Na het enorme succes van de eerste Meezing Ja Zuster Nee Zuster tijdens de opening van het Cinekidfestival 2002, ging de Meezing Bioscoop de hele kerstvakantie de Meezing Ja Zuster Nee Zuster draaien. De voorstellingen waren van 21 tot en met 30 december 2002 om 14.00 uur in het Calypso Bellevue Cinerama Theater aan de Marnixstraat in Amsterdam. Bij de ingang kregen alle bezoekers een tasje met attributen krijgen, zoals een toetertje en een vlaggetje die men tijdens het meezingen kon gebruiken. Op 23 oktober 2002 ging de film in 13 Belgische steden in première.Geselecteerd voor de officiële Competitie van het film festival van Berlijn in januari 2003; dong mee naar een Gouden Beer. Choreografie: Suzy Blok.Warner Bros. brengt de film uit in de Nederlandse bioscopen, de AVRO zal Ja Zuster, Nee Zuster als vierdelige serie uitzenden op tv. Ja Zuster, Nee Zuster werd door de Amerikaanse internetrecensent Harry Knowles begin 2005 betiteld als een van de vijf beste films van 2004. Knowles is bekend van de website www.aint-it-cool.news. De Nederlandse film wordt door de recensent omschreven als ?een briljante musical?. Actrice Tjitske Reidinga, die in de film Jet speelt, werd geprezen om haar gelijkenis met Shirley MacLaine. Loes Luca (Zuster Klivia) werd door Knowles vergeleken met Lucille Ball. De Nederlandse musical ging in 2002 in première en is daarna te zien geweest in Rusland, Japan, Maleisië en Hongkong. In februari 2005 verscheen de productie, na een kleinschalige bioscooprelease, in Amerika op dvd.De eerste meezing-Ja zuster, nee zuster was op 4 september 2005 in de Stadsschouwburg van Velsen.

Facts

Productiemaatschappij Bos Bros. en filmdistributeur Warner Bros. hebben op 16 augustus 2002 met het Nederlandse Rode Kruis een overeenkomst gesloten over het gebruik van het Rode Kruis-logo in de film 'Ja Zuster, Nee Zuster'. In de film wordt veelvuldig gebruik gemaakt van het Rode Kruisteken op zusteruniformen, kleding, vlaggen en dergelijke. Het Nederlandse Rode Kruis had hiertegen bezwaar gemaakt omdat de functie van het teken, dat wereldwijd slachtoffers en hulpverleners beschermt, hierdoor wordt aangetast. De overeenkomst behelst dat de film in de originele versie wordt vertoond en voorafgegaan wordt door een filmpje dat het publiek informeert over het onjuiste gebruik van het Rode Kruis-teken in de film. ,,De enige andere optie zou zijn de hele film opnieuw te maken'', aldus een woordvoerder van Warner Bros. ,,Het Rode Kruis besefte ook wel dat dat ondoenlijk zou zijn.'' In al het publiciteitsmateriaal wordt het rode kruis vervangen door een blauw kruis. De distributeur kan niet zeggen hoeveel geld er gemoeid is met het vervangen van de publiciteitscampagne. Het rode kruis is een internationaal beschermd teken dat in tijd van oorlog wordt gebruikt als symbool voor de bescherming van slachtoffers en hulpverleners. In tijd van vrede mag het embleem in Nederland alleen gebruikt worden door het Nederlandse Rode Kruis en door de Nederlandse overheid.

Pers

Jos van der Burg in 'Het Parool' van 2 oktober 2002: "De theatervoorstelling leunde tegen camp aan, maar de filmmakers hebben alle remmen losgegooid en de film voorzien van een springlading seksuele toespelingen. ''Ik kom weinig mannen tegen die een mooi klokkenspel weten te waarderen,'' zegt buurman Boordevol (Paul R. Kooij) tegen de nichterige buurtkapper (Paul de Leeuw) als hij een oude klok komt bewonderen. Gelukkig zijn de grappen meestal subtieler. Ja zuster nee zuster leunt sterk op de artdirection. De Pater heeft zich uitgeleefd in een romantische reconstructie van een stedelijk jaren zestig-straatje. Het is het perfecte decor voor de musical die Kramer van Ja zuster nee zuster heeft gemaakt. Zoals het hoort in een musical doet het verhaaltje er nauwelijks toe. (?) Ja zuster nee zuster is een feestelijke film, die als camp de valkuil van de nostalgie omzeilt. Dat is prettig, maar de benadering heeft als nadeel dat de kijker op afstand blijft. Door de wagonlading ironie krijgt ontroering geen kans. Daarin zit het verschil met Jacques Demy's Les parapluies de Cherbourg, volgens eigen zeggen Kramers inspiratiebron. Bij die film stond een campy-vormgeving ontroering niet in de weg. Het maakt het verschil tussen een leuke film en een meesterwerk." Hans Beerekmap in 'NRC Handelsblad' van 2 oktober 2002: "De briesende Kooij, de van verliefdheid bibberende Reidinga, maar ook de voor de rol van de heilige Klivia in de wieg gelegde Loes Luca hadden best een nominatie voor een Gouden Kalf mogen krijgen, want hun opgave was hondsmoeilijk. De epaterende art direction van Vincent de Pater, het inventieve camerawerk van Piotr Kukla en de aanstekelijke choreografie van Suzy Blok plaatsen Ja zuster, nee zuster op het hoogste niveau van de Nederlandse films van dit jaar, ongeveer gelijk met Minoes."

Prijzen

Publieksprijs voor Beste Speelfilm op het 27ste International Lesbian & Gay Film Festival in San Francisco in juli 2003. De film won op 1 oktober 2003 twee prijzen bij het eerste Stimulans voor Succes Filmfonds: ? 50.000,- voor de op twee na meest bezochte film uit het uitbrengjaar 2002 en ? 75.000,- voor artistiek succes (vanwege deelname aan de officiële competitie van Berlin IFF). De bedragen zijn bestemd voor de ontwikkeling van nieuwe filmplannen.

Filmuziek

Raymund van Santen

Camera

Piotr Kukla

Montage

Elja de Lange

Kostuums

Monica Petit, Maartje Wevers

Grime

Leendert van Nimwegen

Distributeur

Warner Bros.

Bioszalen

99 bij première

Bezoekers

471.271

Kleur

Kleur

Art director

Vincent de Pater

Stemmen

Han van Eijck (zangstem Waldemar Torenstra)

Boxoffice

Top 20 bioscoopbezoeknoteringen: 4, 3, 3, 3, 4, 5, 6, 9, 11, 14, 20, 16, 15, 16, 19, 18, 20, 19, 18. De film werd op woensdag 16 oktober 2002 bekroond met de Gouden Film (75.000 bezoekers) en op 24 oktober 2002 met de Platina Film (200.000 bezoekers). Totaal 441.130 bezoekers.