Costa! (2001)

Verhaal

Rens, Frida, Tommy en Björn werken als proppers in een populaire Spaanse badplaats. Ze moeten zoveel mogelijk mensen naar binnen zien te lokken in de hippe discotheek Costa! en verzorgen daar de dagelijkse dansshow. Wanneer de jongens op het strand aan het werk zijn, ontmoeten ze de vier Nederlandse meiden Janet, Angela, Joyce en Maureen. Janet is een spontane meid die voor het eerst samen met haar zus Angela en diens arrogante vriendinnen Joyce en Maureen op vakantie gaat. Janet valt een beetje buiten de boot, is naïever en minder populair dan de andere drie. Maar Janet kan goed dansen op Eurovisie Songfestival-hits. Janet wordt door Rens gevraagd om het dansteam van discotheek Costa! te versterken. Janet vindt Rens leuk, maar Rens toont weinig interesse. Wanneer MTV een danswedstrijd organiseert tussen de discotheken Costa! en Empire, komt daar verandering in? Costa! is gebaseerd op het ware verhaal van de proppers van discotheek Flashback in Salou.

Cast

Katja Schuurman (Frida), Georgina Verbaan (Janet), Daan Schuurmans (Rens), Kurt Rogiers (Tommy), John Wijdenbosch (Bjorn), Michiel Huisman (Bart), Anniek Pheiffer (Maureen), Peggy-Jane de Schepper (Angela), Nadja Hüpscher (Joyce), Wolter Muller (Stuart), Ian Bok (Ted), Victor Löw (Ian), Ann Ceurvels (Kayra), Joyce de Troch (Erica), Niki Safari, William Miller (Empire proppers), Boy Band (Empire dancers), Carmen Elias (Suarez), Fleur van der Kieft (MTV-vj), Patty Brard (moeder van Janet en Angela), Chantal van Rooijen (Agneta), Joris Kieviets (Benny), Laurens Verbaan (poes van Janet), Bart Spring in 't Veld, Pim van Hoeve

Ontstaan

Costa! is gebaseerd op het ware verhaal van de proppers van discotheek Flashback in Salou. Rens en Frida werkten hier onder leiding van Ian, en toen regisseur Johan Nijenhuis bij zijn goede vriend Rens van Ineveld op bezoek kwam ontstond het verhaal voor de film. "Rens was die zomer druk bezig veel meiden te versieren. Hij was de absolute leider van alle Flashback-proppers, en via hem leerde ik de hele scene van binnen uit kennen. Dit voorjaar zag ik op RTL4 de serie "Hete Kussen Uit Salou". Wat daarin te zien was is nog maar het topje van de ijsberg. In de zomer dat ik tussen de proppers leefde, zijn er heel wat gekke dingen gebeurd. Toch moet je niet de indruk krijgen dat alle proppers als beesten leven. Want ik heb ze leren kennen als een hele hechte groep met een grote onderlinge vriendschap en verbondenheid. Aan het eind van de zomer moesten ze afscheid van elkaar nemen en toen heb ik grote jongens zien huilen. De vriendschap zit heel diep." aldus regisseur Johan Nijenhuis.Budget: ongeveer 4,5 miljoen gulden. Costa! bestond al eerder op papier als potentiële televisieserie. Nadat eerder het plan om 'Giph' van Ronald Giphart te verfilmen was afgeblazen, ging Johan Nijenhuis aan de slag met Costa! 35 draaidagen. Opgenomen in Salou. De gemeente was aanvankelijk niet blij, omdat zij de reputatie van de familiebadplaats hoog wilden houden. Tijdens de opnamen in oktober 2000 bleken de jongeren alweer thuis te zitten en was hun plaats ingenomen door 65 plussers, die niet in beeld mochten. De opnamen lagen even stil, omdat Georgina Verbaan last had van een oogontsteking.De titelsong ?Lover or friend? wordt gezongen door Katja Schuurman. Naast de titelsong zijn talloze Eurovisie Songfestival-hits te horen; van ?Dinge Dong? via ?Where are you now? van Imani naar ?Ik hou van jou? van Maribelle en ?J?aime la vie? van Sandra Kim. De muziek in The Empire werd gecomponeerd door Eric Nouhan. Componist Martijn Schimmer is de producer van Jody Bernals ?Que si que no?. Oorspronkelijk was het de bedoeling om hem de titelsong te laten zingen, maar de platenmaatschappij wilde geen nieuw materiaal in de film hebben. De Rotterdamse R&B-band Replay was woedend op regisseur Johan Nijenhuis, omdat hij enkele dagen voor de première het nummer ?Over? uit de film knipte, omdat het niet in de film paste.Daan Schuurmans brak op de laatste draaidag zijn arm bij een dansscène. De kat aan het begin van de film is die van Georgina Verbaan; Laurens genaamd. In de film zit een fragment uit de Lolamoviola ?Benidorm?. Auteur Lola Brugge heeft op basis van het script van Costa! het gelijknamige boek geschreven. Zaterdag 17 februari 2001 werd bij BNN The making of Costa! uitgezonden.San Fu Maltha in 'Nieuwe Revu' 10-2001: "Als je meer dan 50.000 bezoekers haalt, moet je een Nederlandse film tegenwoordig al geslaagd noemen. Maar vooruit, wij vinden COSTA! pas echt geslaagd als hijbovend de 3000.000 uitkomt. En volgens mij heeft de film potentie om meer dan een half miljoen bezoekers te trekken." De eerste bioscoopdag brak records; nooit eerder had een Nederlandse film op een openingsdag zo veel bezoekers naar de bioscoop weten te lokken. De 1e donderdag bekeken 22.000 mensen in 82 bioscopen de film. Na slechts één weekend had COSTA! al bijna 100.000 bezoekers gehaald. Zowel in de provincie als in de grote steden was de film een topper. In Utrecht (Rembrandt 1) haalde de film zelfs een betere omzet dan Hannibal, ook al was het aantal bezoekers iets minder. In Rotterdam behaalde de film in het weekend maar liefst 6.000 bezoekers in Lumière 1. Costa! draaide vanaf maandag 5 maart (al eerder zo gepland) in 83 bioscopen. De goede resulaten resulteerden in een nummer 3 in de top 10. Coproducent San Fu Maltha in 'Het Parool' d.d. vrijdag 9 maart 2001 over het succes: "Het is de eerste Nederlandse film die zich ongegeneerd op een doelgroep richt, in dit geval jongeren tussen twaalf en 25 jaar. (...) Hij heeft geen last van diepgang. (...) Het calvinisme is hier uitroeibaar. Ik ben ervan overtuigd dat COSTA! betere recensies had gekregen als het een Amerikaanse film was. Recensenten zouden blij moeten zijn met films als IK OOK VAN JOU en COSTA! want die doorbreken de negatieve spiraal dat niemand Nederlandse films wil zien. We willen toch allemaal dat er mensen naar Nederlandse films gaan?" Andere noteringen: 2, 1 (versloeg Hannibal), 2, 2, 3, 4, 4, 5, 7, 8 en 10. Een serie is in de maak. BNN heeft dertien scripts gekocht. Ook in Vlaanderen was de film succesvol. Daar kwam de film op 3 binnen en werd daarmee de best geopende Nederlandse film ooit. Op de DVD - die eind december 2001 verscheen - staan bloopers, extra scènes en Georgina Verbaan en Daan Schuurmans geven commentaar.

Facts

Nijenhuis wilde Chris Zegers voor de rol van Rens, maar Zegers wilde zich in 2000 aan de muziek wijden en weigerde daarom.De casting kon via het internet beïnvloed worden. Niet alleen kon je je voorkeur uitspreken over de bezetting van de hoofdrollen, ook was het mogelijk jezelf aan te melden voor een rol. Zowel Daan als Katja hadden in de webcasting de hoogste score gehaald. Regisseur Johan Nijenhuis hierover: "Ik heb naar de stemmen op de webcasting gekeken en was blij verrast dat het publiek dezelfde keuze als ik heb gemaakt. Alleen voor de rol van Janet verschillen we van mening. Kirsten Mulder, Fleur in Westenwind, had meer stemmen dan Georgina Verbaan. Ik denk dat dat komt door de link van de Westenwind-site naar de Costa site. Ik wil graag weer met Kirsten werken, ze is een geweldige actrice. Maar in Westenwind was ze de zus van Daan Schuurmans. Ik kan haar niet in een volgende film zijn grote liefde laten spelen. Sorry, Kirsten."

Pers

Mark Moorman in 'Het Parool' d.d. 28 februari 2001: "Als er een enquête zou worden gehouden onder kinderen tussen acht en dertien jaar over de elementen die een Nederlandse film zou moeten bevatten, heb je grote kans dat we bij de film Costa! zouden uitkomen. De film is om te beginnen een parade van gebronsde jonge lijven waarbij de camera voortdurend mijmert bij een dij, blijft hangen bij een gespierde buik (ook wel: wasbordje) of treiterig lang een bilpartij volgt totdat de eigenares van deze billen in de branding verdwijnt. (...) [Georgina] speelt alleen dat ze lelijk is. En ze doet dit met behulp van een wollen mutsje en een beugel. En, o ja, iedereen zégt dat ze lelijk is. Het is een geruststellend soort lelijkheid voor de doelgroep. Geen scherpe randjes in Costa! Wel veel valse vriendinnen, die de stiefzusters van Assepoester in hun zak steken. (...) Costa! is niet helemaal All about Eve aan de Costa Brava geworden. Daarvoor is het te onnozel af en toe, daarvoor heeft het ook te weinig sfeer en daarvoor is het acteren ook - zelfs voor het genre - te eendimensionaal. Alleen Verbaan komt redelijk uit de verf. Nee, we geloven geen moment dat ze lelijk is, maar ze heeft wel talent voor komedie. Victor Löw lijkt een vreemde eend in de bijt tussen alle gestroomlijnde collegaatjes en zijn rol als Deense invalide disco-eigenaar met een Australisch accent is nogal bizar. Om maar te zwijgen van zijn lange speech halverwege de film over de dromen van een propper: Costa! goes Martin Luther King. Geen pretenties graag, we zijn op vakantie."Bianca Stigter in 'NRC Handelsblad' d.d. 28 februari 2001: "Het is verbluffend om te zien hoe serieus Nijenhuis zijn onderwerp neemt. De proppers van discotheek Costa! zijn in concurrentie met hun collega's van de Empire, en Nijenhuis filmt hun strijd als een ware oorlog. De dialogen en het acteren zijn in Costa! vaak zo potsierlijk dat de film doet denken aan Showgirls, de flop van Paul Verhoeven over twee stripteasedanseressen in Las Vegas. Costa! heeft de allure van echte pulp, die niet door enige ironie ontsierd wordt. Bijna aandoenlijk is de manier waarop Nijenhuis de twee groepen proppers tegen over elkaar zet. De jongens van de Costa! dansen in het wit, de Empireboys zijn altijd in het zwart gekleed. Geen wonder dat er later in de Empire ook cocaïne wordt gesnoven. In de Costa drinken ze roze en blauwe cocktails. Minder roerend is de rol die een aanranding in de film speelt. Een van de personages mag echt zeggen dat het meisje het er toch wel naar gemaakt heeft. (...) De proppers van de discotheek moeten elke avond een dansshow verzorgen, maar geen van de acteurs kan er iets van. De hoofdrollen in Costa! worden gespeeld door sterren uit Nijenhuis' series (...) Een begrijpelijke keuze gezien de doelgroep van de film. Katja Schuurman tuit haar lippen weer alsof ze voor de Playboy poseert. Maar een paar goede dansers in de bijrollen en een uitgekiende montage hadden de gebreken van de sterren kunnen verhullen. Nu is het alsof we moeten applaudisseren voor een nijlpaard dat in het circus een krop sla eet. Er is geen kunst aan. (...) Om de internationale sfeer van Salou weer te geven had Nijenhuis beter een Engelse of Deense acteur kunnen nemen. Löw lijkt me voor deze film geen publiekstrekker. Ook met de muziek is iets merkwaardigs aan de hand. Katja Schuurman zingt een lied en er is in de disco's wel wat moderne techno en latin te horen, maar in een halfslachtige poging tot camp laat Nijenhuis Janet vooral van songfestivalmuziek houden. Toch is het raar om een gevoelig moment te ondersteunen met de arbeidsvitamine What's another year. Costa! bevat verder nog een heuse stunt, een vechtpartij waarbij een palm in een kont wordt gestoken, gezoen in de zee en gescheur met een jeep. En dan komt eindelijk die laatste avond in zicht."Eric Koch in ?de Telegraaf? d.d. 1 maart 2001: ?(?) regisseur Johan Nijenhuis en scenarioschrijver Wijo Koek [geven] elk denkbaar Amerikaans cliché een VIP-behandeling. Maar COSTA! een slap Nederlands aftreksel van Hollywood-voorbeelden noemen, zou te complimenteus zijn voor het kinderachtige ratjetoe waarmee de producenten op de jongerenmarkt mikken. De strijd tussen de Costa-ploeg en de zwarte brigade van de Empire heeft de onhandige heroïek van een slecht jongensboek en de romance van het lelijke eendje, en haar blonde prins lijkt twee sprookjes door elkaar te halen. Erger nog dan de lamlendige voorspelbaarheid en de gekunstelde momenten van originaliteit (zoals het 'moderne' lesbische vleugje op het eind) is dat COSTA! geen moment spannend of prikkelend is. De opgelepelde verhalen van achter de schermen wekten al weinig verwachting (Georgina Verbaan die met een auto een vuilnisbak omver reed -goh! en Daan Schuurmans die een pols verzwikte en dapper doorging -flink!), maar de gebeurtenissen op het witte doek zijn zo mogelijk nog saaier. Jongeren zullen bij COSTA! geen intellectueel meesterwerk verwachten, maar rekenen minstens op iets van zindering rond de hete stranden van het Sodom en Gomorra aan de Spaanse kust. Tevergeefs: COSTA! is een toonbeeld van burgerlijke braafheid. De hoofdrolspelers valt weinig te verwijten: Georgina Verbaan, eerder op dreef in een klein optreden in ENIGMA, is enthousiast en vertederend als de onzekere tiener Janet, Daan Schuurmans toont een plezierig naturel en Katja Schuurman (indertijd een lichtpuntje bij NO TRAINS, NO PLANES) is met haar charme en uitstraling aan een grotere rol toe. Ze zijn echter kansloos in het drijfzand van COSTA!.? Willem Schouten in ?Sp!ts? d.d. 1 maart 2001: ?Georgina Verbaan met een bitje in, songfestivalgod Johnny Logan met zijn Whats another year en Victor Löw in een rolstoel die de droom-speech van Martin Luther King verkracht. Je kunt het zo maf niet bedenken of COSTA! heeft het. (?) COSTA! moet het doen met de chemie tussen de zich aardig staande houdende Verbaan en Schuurmans en een zeer hoge camp-factor.? TeleVizier 8-2001: "(...) Nijenhuis houdt de vaart erin en laat in zijn eerste speelfilm zien dat hij goed met acteurs overweg kan. Georgina Verbaan als Janet is zelfs een schot in de roos." Niels Carels op filmfocus.nl: "(?) In praktisch elk interview of televisieoptreden valt het woord ?feel-good-movie? waar het ?Costa!? betreft. Iedereen die er wat mee te maken heeft, neemt de term in de mond. Maar is ?Costa!? wel een ?echte? feel-good-movie? Het antwoord daarop valt in het midden tussen ja en nee. Zo komt het namelijk voor iedereen aan het einde van de film wel weer goed (wat natuurlijk een voorwaarde is van een feel-good-movie), maar wordt er bij de kijker te weinig sympathie voor de verschillende personages opgewekt, terwijl sympathie juist het feel-good-gevoel moet stimuleren. Daarbij twijfelt Nijenhuis teveel of hij nu een komedie wilde maken, een spannende film of een lichtvoetig drama. Nu is het geen van al geworden, eerder een vreemdsoortig mengelmoesje waar die term feel-good-movie bijzonder makkelijk de lading schijnt te dekken. (?)" Peter van Bueren in 'de Volkskrant' d.d. 1 maart 2001: "De stijl van de film is bedoeld als snel en scherp, maar kan in elk geval onpersoonlijk genoemd worden. Of Georgina Verbaan echt goed dansen kan, wordt niet echt duidelijk, maar al in GTST en wat bijrolletjes bleek zij Miss Spontaniteit en zal dat wel blijven zolang zij een beugel draagt. Katja Schuurmans is Katja Schuurmans, vanwege haar verrassende coming out nu ook aangenaam voor een bredere doelgroep dan voorheen. (?) In een bioscoopfilm hoort het ruiger toe te gaan dan op televisie, maar verrassenderwijs is het hier andersom (?)" Ab Zagt in 'Algemeen Dagblad' d.d. 1 maart 2001: "Zelden zo'n brave en tuttige benadering gezien van een onderwerp dat schreeuwt om een brutale aanpak. (...) Bovendien zitten in COSTA! enkele continuïteitsfouten (Rens wordt twee keer afgetuigd, maar loopt kennelijk geen letsel op) die amateuristisch overkomen. Ook het acteren van de hoofdrolspelers is zeer wisselvallig. Bespottelijk slecht geacteerde scènes worden opgevolgd door degelijk spel, waarbij vooral Georgina Verbaan steeds meer overtuigt. (...) COSTA! kan zo door de Evangelische Omroep worden uitgezonden, wat BNN (doelgroep) met deze zedige soapkost wil, blijft een raadsel." Johan Nijenhuis over de zure reacties op www.wanadoo.nl/film: "Mijn nuchtere broer, woonachtig in Markelo, zei me van tevoren:"Dit soort films MAG je van de critici niet leuk vinden." Dus de reakties waren voorspelbaar. Toch is het jammer dat de film niet is beoordeeld op wat hij is: pretentieloos amusement, maar wel heel goed gemaakt amusement. Gelukkig waren er ook bladen met een bredere blik: Nieuwe Revu, News.nl, TeleVizier, TV krant gaven de film 3 sterren, het blad FHM noemt Costa! "De Nederlandse GREASE" en geeft hem 4 sterren." De recensies in België waren vernietigend. 'Het Laatste Nieuws': "Banale discotheekfilm verveelt van begin tot eind". Raf Butstraen van 'De Standaard': "Een verschrikkelijke film, maar perfect voor jong publiek; geen verwijt hoor, zoveel te beter voor de makers. De publiciteit was ook slim: de acteurs verschenen vrijwel naakt op de cover van de boekskes hier, en wekten de suggestie van bloot die in de film niet wordt bewaarheid."

Prijzen

Tijdens het slotgala van het Nederlands Film Festival op vrijdag 28 september 2001 werden voor het eerst de Platina Film en de Gouden Film uitgereikt. De Platina Film werd uitgereikt aan Costa! en in ontvangst genomen door regisseur Johan Nijenhuis en producent San Fu Maltha. De Platina Film werd op dat moment uitgereikt tijdens het roulement, wanneer voor een film 200.000 kaartjes zijn verkocht. De Gouden Film wordt uitgereikt tijdens het roulement op het moment dat een film 75.000 bezoekers heeft getrokken. Costa!, geregisseerd door Johan Nijenhuis, had op dat moment 672.595 bezoekers gehaald volgens de registratie van de NFC.

Filmuziek

Martijn Schimmer

Titelnummer

?Lover or friend? / Katja Schuurman

Camera

Maarten van Keller

Montage

Paul Bruijstens

Geluid

Bert Koops, Marcel de Hoogd

Stunts

Stuntteam Hammy de Beukelaer

Bioszalen

82 bij première

Bezoekers

672.690 bezoekers in 2001 plus 780 in 2002

Kleur

Kleur

Meer info

http://www.costamovie.com

Co-productie

BNN

Art director

Mario Attard