Fûke, De (2000)

Verhaal

Een visser met een anarchistisch verleden wordt ondervraagd door de Duitsers. Zijn zoon was betrokken bij een wapendropping van het verzet en de Duitsers hopen hem via zijn vader in de val te lokken. Met veel retoriek en psychologische spelletjes wordt de vader gemanipuleerd, waarna hij een drastisch besluit moet nemen.

Cast

Rense Westra (Jelle Hûn), Peter Tuinman (rechercheur), Hidde Maas (burgemeester), Joop Wittermans (koopman), Steven de Jong (Germ sr.), Hilbert Dijkstra (adjudant), Syb van der Ploeg (JP), Jan Arendz (De Maat), Romke Toering (Krikke), Leo de Jong (Germ jr.), Hilly Harms (Gryt), Cynthia Abma (Mirjam), Wilbert Gieske (officier), Chris Zegers (soldaat Klaus), Jop de Vries (Oberts), Karst Berkenbosch (Klaas), Fedde Hoekstra (Jan), Jan de Jong (boer), Martin Sas (onderofficier), Wobbe Zwart, Fokke de Vries (onderduikers), Jelle Zwart (wachtpost Paleis van Justitie), Feije van der Meer (wachtpost Gemeentehuis), Boy (Bijke sr., hond), Foeke (Bijke jr., hond)

Ontstaan

Friestalige speelfilm.Het scenario is gebaseerd op de Friese bestseller 'De Fûke' van Rink van der Velde uit 1966. Rink van der Velde en Steven de Jong hebben samen het scenario van de film geschreven. Tijdens het schrijven werd een element toegevoegd aan het verhaal: de hond Bijke.Produktie: Marja van der Leij. Producent: Steven de Jong. Licht: Anton Stoelwinder. Distributie: Arcade Movie Company (Sjef Scholte), Independent Films (Marc Punt). Titelsong: 'Wa't ik bin' geschreven door De kast en uitgevoerd door De kast met Maaike Schuurmans.Low budget oorlogsfilm. Het budget bedroeg 750.000 gulden. Tot stand gekomen met financiële steun van Stichting Fries Film Fonds, Cobo Fonds, Omrop Fryslân, Thuiskopiefonds, Provincie Friesland, Select Entertaintment BV. De film werd in 13 dagen opgenomen. Er werd 1 op 4 gedraaid waar dat normaal 1 op 12 is. De opnamen vonden plaats in juli 1999 en duurden 3 weken. De meeste locaties werden gevonden in Friesland. Voor het interieur van de cel en de verhoorkamer werd uitgeweken naar Krommenie en voor het exterieur van de gevangenis naar Veenhuizen (Drenthe). Er wordt volop gepruimd in de film; met dank aan Imperial Tabacco Van Nelle Douwe Egberts.Voor Omrop Fryslân is een miniserie vervaardigd.Steven de Jong (1962) is een autodidact. Hij speelde o.a. in 'Spijkerhoek' en regisseerde/produceerde enkele afleveringen van de RTL4 dramaserie 'Westenwind'.Rense Westra (1946) maakte in 1985 zijn filmdebuut in Pieter Verhoeff's DE DREAM.De Fûke ging op zondag 16 april 2000 in wereldpremière in Leeuwarden. Donderdag 20 april begon het bioscooproulement in Leeuwarden, Heerenveen, Drachten, Sneek, Dokkum, Groningen en niet in Het Ketelhuis te Amsterdam. Er werd overal in Amsterdam wel reclame voor gemaakt en ook in 'Het Parool' stond een advertentie, maar de film werd niet vertoond, omdat Ketelhuis-programmeur Alex de Ronde de film alleen op maandag- en dinsdagavond wilde programmeren. Dit op basis van de te verwachten publieke belangstelling. Daar ging Independent Films niet mee accoord. DE FÛKE trok in het eerste weekend in Friesland ruim 5.000 bezoekers. Dat is opmerkelijk veel. In Friesland trok de film in 13 weken 30.000 bezoekers.

Facts

In de flashback-scène speelt Leo de Jong, de zoon van regisseur en acteur Steven, de vierjarige Germ.

Pers

'NRC Handelsblad' d.d. 19 april 2000: "Ook andere Friese kenmerken zijn op De fûke van toepassing: sober, rechtlijnig, zonder poespas gemaakt, en onmiskenbaar geworteld in de lokale traditie, waar de film consistentie, herkenbaarheid en een gevoel van zekerheid over hoe de dingen waren aan ontleent, ondanks het ontbreken van een meeromvattende visie van de regisseur. Men kan ook zeggen: bescheiden, onhandig, en alleen op regionaal niveau ambitieus. (...) Rense Westra, die ook al de hoofdrol had in De gouden swipe, werkt hard maar het resultaat is toneelmatig. Peter Tuinman, 'de Friese Gérard Depardieu', redt zich veel beter met zijn kleinere rol. (...) Andere aanmerkingen, zoals de ongeïnspireerde fotografie, idiote inzoom-effecten en overbodige flashbacks, zullen hopelijk niet verhinderen dat veel Friezen de film zullen gaan zien. Het is bovenal te hopen dat een volgende Friese speelfilm niet alleen zomaar een bekend verhaal wil vertellen, maar wil onderzoeken, prikkelen en ook buiten Friesland volle zalen kan trekken."'de Telegraaf' d.d. 20 april 2000: "In potentie biedt het gelijknamige boek van Rink van der Velde genoeg aanknopingspunten voor een interessante rolprent, in 'De Fûke' lukt het Steven de Jong echter onvoldoende die te benutten. Daarnaast valt het hem aan te rekenen dat het gros van zijn acteurs zich te buiten gaat aan over-acteren. Zelfs Peter Tuinman toch niet de minste staat flink te schmieren, ogenschijnlijk in de overtuiging dat een 'foute' Nederlander zoals hij die speelt, in de oorlog ook wel érg vuil zal hebben gekeken. Rense Westra als Jelle Hûn daarentegen speelt goed en geloofwaardig zijn rol. Hij is de vleesgeworden onverzettelijkheid, een stijfkoppige Fries die liever barst dan buigt. Die acteerprestatie had beslist een beter podium verdiend."

Prijzen

Grolsch Prestatieprijs 2000, ter waarde van 20.000 gulden. Het juryrapport: "De Grolsch Prestatieprijs gaat dit keer naar twee personen. Hun prestatie is meer dan opmerkelijk aan elkaar verbonden. De film is een ingetogen emotioneel verhaal. Gemaakt voor heel Nederland, ten onrechte gezien door één provincie. De hoofdrol in de film maakt zo'n indruk dat een prestatieprijs niet aan zijn neus voorbij mag gaan. De regisseur drukt, als debutant in de speelfilmwereld, zo duidelijk een stempel op het eindproduct dat hij een belofte voor de toekomst genoemd mag worden." De vakjury van de Grolsch Filmprijs bestond uit: René Mioch (voorzitter), Hans Kemna, Paula van der Oest, Monique van de Ven en Dirk Zeelenberg.

Filmuziek

Ronald Schilperoort, De kast

Camera

Anton Stoelwinder

Montage

Anton Stoelwinder

Geluid

Jan Schoen

Bezoekers

34.100 bezoekers in 2000 plus 30 in 2001

Kleur

Kleur

Art director

Joyce van Diepen, Lorien Mouyal