Magonia (2001)

Verhaal

Magonia, gebaseerd op Magonische Verhalen van Arthur Japin, is het poëtische verhaal van een vader die zijn zoon raadselachtige verhalen vertelt over een land achter de wolken. Wekelijks bezoekt de jongen het eiland waar zijn vader woont en bouwen ze aan een vliegende klipper, zoals die in Magonia door de lucht varen. Langzaam blijkt dat de vader in een tehuis zit, waarschijnlijk een psychiatrische inrichting. Het mythische Magonia is het symbool voor hun dromen en verlangens en biedt de vader de enige mogelijkheid om met zijn zoon te communiceren.

Cast

Dirk Roofthooft (father), Willem Voogd (boy), Ramsey Nasr (Memed), Nato Murvanidze (Illeknoer), Nodar Mgaloblishvili, Amiran Amiranishvili, Tamar Jokhadze, Tato Kotateshvili, Théophile Sowie, Adama Kouyate, Linda van Dyck (Zoë), Peter Bolhuis (Sam), Antje De Boeck (Josse), Philip van den Bogaard (Olle), Geert Hunaerts (Arend), Jack Wouterse (IJsbrand), Dimme Treurniet (sailor), Willem Voogd

Ontstaan

MAGONIA was bedoeld als vierluik, maar tijdens het schrijven van het scenario sneuvelde een verhaal, zodat MAGONIA een drieluik is geworden. Voor MAGONIA CV geproduceerd door Valérie Schuit van EyeWonder Films en gefinancierd met cv-kapitaal en bijdragen van het Nederlands Fonds voor de Film, NPS, CoBo Fonds, Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties en Rotterdams Fonds voor de Film. Budget: 3,6 miljoen gulden. Fortissimo Film Sales vertegenwoordigt de film in het buitenland. Opgenomen in Georgië, Frankrijk en Nederland. Het eerste verhaal is gesitueerd op een schilderachtig binnenplaatsje in een kleurrijk dorpje dat doet denken aan Turkije of Iran. Het tweede verhaal lijkt zich af te spelen in Afrika en het derde in Nederland. De werkelijke opnamen vonden echter plaats in achtereenvolgens Tbilisi in Georgië, de David Garedzi-woestijn in Georgië en in Frankrijk. Speelfilmdebuut van regisseuse Ineke Smits (1960). Smits studeerde aan de National Film and Television School in Beaconsfield, Engeland. Ze werkt als docent audiovisuele vormgeving aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. MAGONIA is opgedragen aan de Georgische filmmaker Tato Kotetishvilli, die Ineke Smits goed kende, en aan Bert Japin, de vader van scenarist Arthur die om 1969 op 43-jarige leeftijd zelfmoord pleegde. Geselecteerd voor het Internationale Filmfestival van Toronto (6-15 september 2001; Ineke Smits was niet aanwezig bij de wereldpremière op 11 september, door de aanvallen op de VS) en de officiële competitie van het Internationale Filmfestival van San Sebastian (20-29 september 2001). De film dong in Spanje tevens mee naar de New Directors Prize. Gouden Tulp voor beste film in Istanbul in april 2002. Vertoond op donderdag 20 september 2001 op het Nederlands Film Festival.

Facts

Het zingen van het geestelijk lied werd door Ramsey Nasr geplaybackt, de zang is vóór het draaien van de film opgenomen door de Marokkaanse zanger Ali Bahia El Idrissi.

Pers

Jos van der Burg in 'de Filmkrant' van oktober 2001: "(...) De kracht van de film zit in de sfeerbeelden (...) Tegen de visuele pracht steekt het scenario wat povertjes af. Sommige dialogen zijn al te simpel, waardoor ze aan kinderfilms doen denken (...) En in het tweede verhaal - het zwakste deel van de film - zijn de personages nogal karikaturaal (...) MAGONIA is geen sublieme film, maar hij bezit een on-Nederlandse verbeeldingskracht. Het is een film om van te houden." Bianca Stigter in 'NRC Handelsblad' d.d. 24 oktober 2001: "Zoet en zwaar is Magonia, het speelfilmdebuut van Ineke Smits (1960). De film is een sprookje, maar heeft geen gelukkig einde, behalve als je het einde van Het meisje met de zwavelstokjes een gelukkig einde vindt. (...) Alle verhalen zijn liedjes van verlangen. Het knappe van het scenario van Smits en Japin is dat nooit duidelijk wordt wie er de hoofdpersoon van is. (...) Smits is er in geslaagd alle plekken waar Magonia zich afspeelt even sprookjesachtig te maken. Niet alleen het oosterse stadje en de woestijn (beiden gefilmd in Georgië), maar ook het waddeneiland (Schiermonnikoog) en de kustplaats (Varengeville-sur-mer in Frankrijk) ogen exotisch. Er is in haar blik geen verschil tussen noord en zuid, bekend en onbekend. Een bezwaar van Magonia, dat al op een aantal buitenlandse festivals met succes is vertoond, is dat de film, meer dan de verhalen van Japin, af en toe wat te nadrukkelijk poëtisch is. Dit bijvoeglijk naamwoord, waar in de persmap mee geschermd wordt, verraadt een wat benepen opvatting van poëzie. 't Is allemaal wel heel verheven in Magonia." Jos van der Burg in 'Het Parool' van 24 oktober 2001: "In Nederland worden weinig films gemaakt die een poëtische verbeeldingskracht bezitten. De subsidiërende fondsen hebben een voorkeur voor realistische verhalen, zodat poëtische films die op associatieve wijze een verhaal vertellen, op scepsis worden onthaald. Dat het debuterend speelfilmregisseur Ineke Smits lukte financiële steun te vinden voor Magonia is een klein wondertje. (...) Magonia is een drieluik (...) In het eerste en derde verhaal leidt dat tot een poëtische cinema, die met sfeervolle beelden dit verlangen voelbaar maakt. Helaas valt het tweede deel uit de toon, omdat de personages blijven steken in het cliché van de botte Westerling en de levenswijze Afrikaan. Dat neemt niet weg dat het onevenwichtige Magonia getuigt van een visueel-poëtisch talent, dat in Nederland zelden wordt aangetroffen. Smits is een filmmaakster om te koesteren." Ronald Ockhuysen in 'de Volkskrant' van 25 oktober 2001: "(...)Ondanks het donkere slot blijft MAGONIA een springvloed van prikkelende beelden, dankzij Piotr Kukla's hartstochtelijke camerawerk dat geen spoor van effectbejag kent. Kukla's werk vormt het fundament voor de acteurs, die in de verschillende verhalen ook verschillende speelstijlen hanteren; ingetogen, burlesk en dan weer fel realistisch. Dát is iets waar Smits meer eenheid in had moeten brengen, net zoals zij het anekdotische tweede deel, omwille van de spanningsboog, korter had moeten maken - ook al steelt Linda van Dijck de show (...)"

Prijzen

mention First Works competition op het Troia international film Festival (Setubal, mei 2002).

Filmuziek

Gio Tzintsadze

Camera

Piotr Kukla

Montage

René Wiegmans

Geluid

Jacques Vleeshouwers

Distributeur

Contact Film

Bioszalen

8 bij première

Bezoekers

10.872 bezoekers in 2001 plus 4.076 in 2002

Kleur

Kleur

Art director

Billy Leliveld, Guga Kotetishvili