Bleeke Bet (1934)

Verhaal

Bet heeft een groentewinkel en drijft een dubieuze margarinehandel met huisjesmelker Van Santen. Bet wil haar dochter Jans koppelen aan Hannes, zoon van Van Santen. Jans is echter verloofd met Ko, een zeeman. Plotseling leest Bet in de krant dat het schip van Ko op een tocht vergaan is. Ko blijkt de ramp evenwel overleefd te hebben. Samen met Van Santen besluit Bet hettelegram, waarin Ko een blijk van leven geeft, niet aan Jans te geven. Jans geeft nu eindelijk toe aan de wensen van haar moeder. Net voor de trouwerij van Jans en Hannes verschijnt Ko en wordt Van Santen voor zijn praktijken gearresteerd.

Cast

Aaf Bouber-ten Hoope (Bleeke Bet), Jopie Koopman (haar dochter Jans), Johan Heesters (Ko Monjé), Fien de la Mar (Ka), Sylvian Poons (ijscomanSally), Johan Elsensohn (vader Tinus, man van Bleeke Bet), Corry Vonk (Leentje), Jan van Ees (Max), Cor Hermus (Van anten), Jan Lemaire jr.(Hannes, zijn zoon), Clara Vischer-Blaaser (Trui), Lau Ezerman (Lucas), Jan Lemaire sr., Ab van der Linden

Ontstaan

De regie was in handen van de Duitse regisseur Richard Oswald, om volgens productiemaatschappij Monopole-film NV 'de eenvoudige reden, dat wij hier ten lande niet (beter gezegd: nog niet) beschikken over technici, die over voldoende ervaring en routine beschikken, om een film van kwaliteit te maken, die een vergelijking kan doorstaan met de producten van landen waar sinds jaren filmindustrieën zijn gevestigd'. De uit Berlijn gevluchte regisseur Richard Oswald reisde na de opnamen onmiddellijk door naar Engeland en woonde de première van Bleeke Bet niet bij.Voor de regisseur was het een routineklusje en voor Alex Benno een haastklus; hij wilde een snelle opvolger voor zijn kassucces DE JANTJES. Zo speelt de film zich af in de zomer, maar vonden de opnamen plaats in de winter. Volgens de actrices waren de buitenopnames zeer zwaar, omdat ze in de ijskou in zomerjurken moesten zingen. Actrice Jopie Koopman vertelde dat alle liedjes live werden gezongen(geen playback) en dat maakte het niet makkelijker.Er was ook een rel rond het vaderschap van de film: De Duitser Richard Oswald meende o.a. dat de Nederlander Alex Benno assistent was bij de film en geen mederegisseur.BLEEKE BET is een zogenaamde Jordaanfilm; een vrolijk genrestuk in een kleinburgerlijk milieu in de Amsterdamse Jordaan met allerlei liefdesverwikkelingen, maar met een gegarandeerd happy end. In deze film ontbreken ook de onvermijdelijke vechtpartij, misverstanden en liedjes niet. Liedjes: 'IJslied (Ik ben Sally, goocheme Sally)' door Sylvain Poons', 'Radijslied (Ik heb witte en rooie radijs)' door Jopie Koopman, 'Ode aan den Westertoren' door Johan Heesters, 'In de Jordaan' door Fien de la Mar, 'Droomwals' door Jopie Koopman en Johan Heesters en 'Ik wil gelukkig zijn' door Fien de la Mar.De première vond plaats in het uitverkochte Cinema Royal aan de Nieuwendijk te Amsterdam. Volgens het Nieuw Weekblad voor de Cinematografie vond er na afloop 'een enthousiaste ontvangst ten deel', gevolgd door een 'grootsche huldiging van alle medewerkende artisten en van de verdere personen die bij de totstandkoming van deze film betrokken waren'. Vooral in Rotterdam was er van het volk veel belangstelling voor de film. De exploiteur van het Royal Theater vertelde tegen de pers dat de roulatie van Bleeke Bet de eerste keer in zijn carrière was dat kassa's om vier uur 's middags al werden gesloten door de besproken uitverkochte voorstellingen.In 1941 werden bij de herkeuring coupures geëist waar het de joodse spelers betrof. BLEEKE BET kwam In 1961 opnieuw in de bioscoop. Locaties: Het Jordaanstraatje was nagebouwd in de Cinetone-studio's, de buitenopnamen vonden plaats in Amsterdam en de bollenvelden. Bleeke Bet is gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Herman Bouber uit 1917. Toneelstukschrijver Herman Bouber is de echtgenoot van Aaf Bouber, die in BLEEKE BET de titelrol vertolkt. In 1923 werd BLEEKE BET ook al verfilmd, maar die versie was zwijgend.

Facts

Aaf Bouber wordt in de film geen enkele keer Bleeke Bet genoemd, zodat de titel gerust veranderd had kunnen worden.

Pers

De persreacties waren niet onverdeeld positief. Filmcriticus L.J. Jordaan schreef: "Het is werkelijk te bar om herhaalde malen de hele handeling stop te zetten en ons met uitvoerige liederen op te houden." De recensent van 'Het Volk' noemde Bleeke Bet op 31 augustus 1934 beter dan De Jantjes, en ondersteunde dit standpunt door te stellen dat de fotografie beter gelukt was en dat de buitenopnames 'voortreffelijk' waren. Lof ging naar Fien de la Mar, die volgens de recensent een 'groote kunstenares' is, 'die met kop en schouders boven de anderen uitsteekt. Zoals Fientje een liedje weet te brengen, zoo doet niemand het haar na. Zooals deze prachtige actrice vlak na de uitbundigste vreugdeuitbarsting met een enkel gebaar, met een enkelen oogopslag een wereld van melancholie weet op te roepen, zoo kan het geen tweede in Holland.' Ook andere spelers werden geprezen: 'Sylvain Poons, die ook weer in deze film heeft bewezen, welk een uitstekend revue-komiek hij is. Zijn kostelijk gebaar, zijn drooge gijn zouden, zelfs als er geen aparte Felix Bessart-scène met een repeteerend mannenkoor was opgenomen, voor de noodige vroolijkheid gezorgd hebben.' Als laatste werd Johan Heesters genoemd, die een 'sympathiek en een voortreffelijk geluid' heeft. Ook in een recensie van 'de Telegraaf' van 31 augustus 1934 wordt gesteld dat Bleeke Bet inhoudelijk zijn voorganger De Jantjes overtreft: 'Het werk is vlotter en prettiger van toon; men mist de dikwijls zoo hinderlijke vulgariteit van De Jantjes en de makers hebben hun weg thans veel beter in de operette-Jordaan gevonden.' Naast waardering voor De la Mar en Poons, werd ook Johan Elsensohn in het zonnetje gezet in de recensie. Hetzelfde was het geval in een recensie van 'Het Handelsblad' van 30 augustus 1934, in welke werd geschreven dat Elsensohn 'een acteur van groot formaat' heeft getoond.

Filmuziek

Hans May

Camera

Willy Goldberger, Henk Alsem

Montage

Max Brenner, Hanna Kuijt

Geluid

E. Weiss

Kleur

Zwart-Wit

Art director

Hans Ledersteger