Zeemansvrouwen (1930)

Verhaal

Zeven bedrijven. Amsterdam. Willem Broerse is een ronde zeeman met een goed hart. Als hij aan wal is brengt hij de meeste tijd door in de gezellige kroeg van tante Saar, waar ook mooie Leen weleens komt, de dochter van de de bekende 'Dronken Lodewijk'. Leen is echter ingepalmd door Lau, een jongmens van minder goede zeden. Willem belooft haar dat als hij terugkomt van zee hij met haar zal trouwen, ook al zal zij misschien moeder zijn, en Lau haar in de steek hebben gelaten. Willem komt terug en trouwt met Leen, die inmiddels bevallen is van een jongen en een meid. Als Lau uit de gevangenis komt (hij had een overval op een bankloper uitgevoerd), komt hij bij Willem zijn kinderen opeisen. Bij de twist die tussen Lau en Willem ontstaat blijkt Leen nog van Lau te houden. Willem vertrekt. Lau profiteert mee van het beetje geld dat Leen met de handel in vis verdient en heeft bovendien nog een 'rijke vriendin'. Het huishouden van Leen verarmt intussen, terwijl Lau, om meer vrij te zijn voor zijn nieuwe vriendin, de kinderen naar de Toevlucht voor Onbehuisden heeft gebracht. Als Willem terugkomt vraagt hij de kinderen daar terug en verzoent zich met Leen, die in het ziekenhuis ligt door uitputting.

Cast

Harry Boda (Willem Broerse), Jos (=Josephine) Schetser (Mooie Leen), Raas Luijben (Lau, haar vriend), Jos Pasch (Dronken Lodewijk, vader van Leen), Clara Vischer-Blaaser (Manke Mie, de tante van Leen), Henkie Klein(man) (Nelis, haar zoon), Daan Scheffer (Daan, de kruidenier), Annie Barbas (tante Saar), Henriëtte Verbeek (Luzie, haar dochter), Willem Heideman (Daantje), mejuffrouw Cellarius (Jaantje), Reina Menjon (Bertha), Henk Kleinman (dokter), P. Beks (rechercheur), Kees Grutter (Rooie Bart), Dick Menten (de Luie), Joh. Schumacher (vroedvrouw) , Sidney Bosman, mevr. Bakels (vrouw die het met Willem wil aanleggen), Kees Schrikker, en enkele amateurs; onder wie iemand van Hulp voor Onbehuisden

Ontstaan

Laatste zwijgende speelfilm, hoewel het vertonen van geluidsfilms al een zaak van alle dag was geworden. Henk Kleinman heeft een serieuze poging gedaan om ZEEMANSVROUWEN met geluid op te nemen. Dat de aankondiging van ZEEMANSVROUWEN als 'klankfilm' geen loze kreet was, blijkt ook wel hieruit dat Kleinman met het oog op de te vertolken liedjes twee professionele zangers voor de hoofdrollen had uitgekozen, Jos Schetzer en Harry Boda. Het geluid zou op grammofoonplaten worden opgenomen en weergegeven. Kleinman had echter de problemen van de geluidstechniek grotelijks onderschat en hij moest zijn voornemen laten varen. Tussen eind 1930 en begin 1934 was dit de laatste Nederlandse speelfilm die in première ging. De film is bewaard gebleven en is duidelijk op de Russische school gebaseerd. De fotografie van Andor von Barsy is zeer opmerkelijk en voor die tijd avantgardistisch. Gebruik van kadrering, scherpte en licht, alles is toegepast om een heel bijzondere sfeer op te roepen waarbij haast alle details een rol spelen bij het vertellen van het verhaal. Het begin is als een documentaire, de Nieuwmarkt in Amsterdam in de vroege ochtend. Met een snelle montage blijft de toeschouwer alert. Bevat dubbelopnamen en spiegeleffecten. Ondanks het indrukwekkende begin sleept de film zich dan verder naar het einde dat maar niet wil komen. Eén van de tien films die in Amsterdam in het seizoen 1929-1930 het maximum aantal van vijf vertoningsweken haalde.

Camera

Andor von Barsy

Art director

Theo van der Lugt