God only knows (2019)

Verhaal

Twee totaal verschillende zussen bekommeren zich op elk hun eigen manier om hun broer die overspannen thuis zit. De familieverhoudingen komen al snel onder spanning te staan wanneer de zussen voor hun broer moeten zorgen. En de vraag is; wat houdt dit zorgen dan in? Terwijl ze naar buiten toe proberen om een zinvol leven te leiden laten ze naar elkaar alle decorum vallen zoals alleen broers, zussen of geliefden dat kunnen doen.

Cast

Monic Hendrickx (Hannah), Elsie de Brauw (Doris), Marcel Musters (Thomas), Illias Addab (Yannesh)

Ontstaan

Mijke de Jong in de persmap bij de film: "Begin 2017 heb ik bij het Filmfonds een Vrijplaats aangevraagd omdat ik mijzelf opnieuw wilde uitvinden. Ik wilde een relatief goedkope film maken, waar het spelplezier centraal zou staan en waarin ik op zoek kon gaan naar een voor mij nieuwe filmtaal. Het is nu tien jaar geleden dat ik met Marcel en Elsie de film Tussenstand maakte, en die ontstond vanuit eenzelfde behoefte. Ik heb het scenario voor God Only Knows als een hink-stap-sprong geschreven. Als ik een versie af had besprak ik die met de acteurs, we brainstormden en ik ging weer verder. Ook hebben we ons samen een week teruggetrokken op het platteland om door middel van improvisaties en gesprekken verder te werken aan de scènes. Dan kookten we samen en keken we films. Door deze manier van werken werden de personages steeds gelaagder en vollediger."De drie hoofdpersonages zijn gereformeerd opgevoed.De opnamen waren in juli 2018 achter de rug.

Pers

Mariska Graveland op Filmkrant.nl op 3 april 2019: "(...) De humor – en de passieve agressie – zitten in de terloopse opmerkingen tussen de drie. Hoe de twee zussen quasi-hartelijk “oké doeg!” tegen elkaar roepen aan het eind van een korzelig telefoongesprek. Of hoe Doris zogenaamd complimenteus zegt: “Wat goed van jou. Écht goed”, als Hannah eindelijk eens Thomas bezoekt, waarmee Doris eigenlijk zegt dat Hannah veel te weinig langskomt en alleen maar aan zichzelf denkt. Achter die geweldige dialogen, in samenspel met de acteurs ontstaan, schuilt de vraag hoe je iemand echt helpt en wat zorg voor elkaar eigenlijk betekent. Net als in Tussenstand wisselt de film van perspectief, waarbij de broer en zussen afwisselend heerlijk onuitstaanbaar en kwetsbaar zijn. Degene die hulp geeft of nodig heeft, verschuift ook gedurende de film. Wie zorgt voor wie? Doris is heus niet altijd altruïstisch, want ook zij roept vermoeid als Thomas er weer eens een potje van maakt: “Zet de kraan maar open, dan kunnen wij weer dweilen.” Duidelijk is dat oude patronen zich herhalen. Thomas blijft net als vroeger alle aandacht naar zich toetrekken, Doris weet feilloos anderen een schuldgevoel aan te praten met passief-agressieve opmerkingen, en Hannah blijft lange tijd de stoere vrouw die zich niet wil laten kennen. God Only Knows speelt tijdens de paasperiode, zodat de film ook wat religieuze verwijzingen heeft naar grotere begrippen als verraad, genade en een nieuw begin. Maar bovenal houdt Mijke de Jong het klein in dit kamerspel, want zoals Doris al wanhopig-geruststellend zegt als Thomas weer eens flipt: “Wij zijn de wereld in het klein en die moet goed zijn.” Zo houden ze de grote wereld behapbaar, ook al woeden in de kleine variant daarvan net zoveel stormen."Dana Linssen op NRC.nl op 2 april 2019: "(...) Met God Only Knows lijkt Mijke de Jong terug te keren naar de beproefde formule van haar meest gelauwerde film Tussenstand, over de implosie van een huwelijk. Dat komt niet alleen door de aanwezigheid van acteurs Marcel Musters en Elsie de Brauw, die ook credits krijgen voor hun bijdragen aan de dialogen. De Jong staat erom bekend intensief met haar acteurs te repeteren en de inzichten die tijdens dat proces ontstaan vervolgens in haar film te verwerken. Maar het komt ook door het feit dat God Only Knows wat betreft vorm en stijl een bedrieglijk eenvoudige, soms zelfs rafelige film lijkt, omdat hij vooral uit dialogen bestaat. Maar schijn kan bedriegen. God Only Knows onderzoekt de verhouding tussen twee zussen (de tweede zus wordt gespeeld dor Monic Hendrickx, die geruisloos inschuift in de spelintimiteit tussen Musters en De Brauw) en een broer: alledrie van middelbare leeftijd, alledrie op een kruispunt in hun leven. Dat wordt nog versterkt door het feit dat broer Thomas aan paniekaanvallen lijdt, in de ban raakt van apocalyptische complottheorieën, en ze ondertussen het ouderlijk huis moeten uitruimen. Onder dat psychologische verhaal schemert echter een groter, ambitieuzer project. Om te beginnen is de film gesitueerd tussen Witte Donderdag en Pasen. Voor wie niet christelijk is legt de film de betekenis van die periode op een slimme manier uit én transporteert ons daarbij via een webcam naar Jeruzalem, New York, Tokyo en Mekka. Dat is niet zomaar een metaforisch trucje, maar heeft wezenlijke betekenis voor de duiding van de plot en de voorgeschiedenis en karakters van de personages. God Only Knows onderzoek het spirituele failliet van zijn hoofdpersonen. Kijkt met één sceptisch en één oog vol mededogen naar de manier waarop hoogopgeleide Randstedelingen zich staande houden onder het postkapitalisme. Want God Only Knows gaat bijvoorbeeld ook over de falende verzorgingsmaatschappij. En over de vraag wat dat dan is, zorg. En wat het betekent als de overheid zich terugtrekt. Zus Doris (De Brauw) zorgt bijvoorbeeld voor nieuwkomers en vluchtelingen, maar wie zorgt voor haar broer als haar werk een beroep op haar doet? Op een slimme manier gaat de film ook over wit privilege, over mensen die hun zekerheden kwijtraken, en wat dat betekent, zonder dat te willen verexcuseren. God Only Knows is zo geraffineerd om al die kaarten niet op tafel te smijten, maar die thema’s dicht tegen de borst van z’n personages te houden. Zo blijft het niet alleen een film met een echt hart, maar ook eentje waar je allereerst ademloos naar het spel van de acteurs kunt kijken. Vooral Musters speelt de rol van zijn leven; transparant, grillig, gevaarlijk, en onvoorspelbaar, en vol droefenis. Wat het allemaal betekent, slaat later toe."

Filmuziek

Rutger Reinders

Camera

Ton Peters

Montage

Dorith Vinken

ProdDesign

Jorien Sont

Grime

Trudy Buren

Geluid

Mark Glynne

Distributeur

Cinemien

Bioszalen

27 bij première

Kleur

Kleur